Giá dầu thế giới giảm, công xưởng lớn của thế giới ngừng hoạt động, lĩnh vực hậu cần đình trệ… thành thị Thượng Hải của Trung Quốc đóng cửa đang ảnh hưởng tới không chỉ Trung Quốc mà cả thế giới.
Chính quyền Thượng Hải bắt đầu thực hiện phong tỏa từ cuối Chủ nhật (27/3), với 26 triệu dân cư bước vào đợt giãn cách từng lớp nghiêm ngặt, sau khi phát hiện những ca nhiễm virus Covid-19 trên "quy mô lớn" khắp trọng tâm tài chính này.
tỉnh thành sẽ đóng cửa theo hai giai đoạn, theo đó dọc sông Hoàng Phố sẽ bị chia cắt trong 9 ngày để các viên chức y tế rà "so le".
Cư dân ở phía đông của Thượng Hải đã bị giới hạn không đi ra khỏi nhà. Các dụng cụ liên lạc công cộng, bao gồm cả dịch vụ gọi xe, đã bị tạm dừng, trong khi nhiều công ty và nhà máy đã tạm ngừng sinh sản hoặc đang làm việc từ xa. Trong khi đó, bên kia sông Hoàng Phố, người dân đổ xô đi mua hàng hóa chuẩn bị cho đợt đóng cửa sắp tới, giữa bối cảnh dịch Covid-19 đang ngày một lan nhanh ở Trung Quốc.
Các thị thành bao gồm Thâm Quyến, Đông Quan, Trường Xuân và Thẩm Dương đã phải đối mặt với những đợt phong tỏa nghiêm nhặt trong cuộc chiến đang diễn ra của Trung Quốc chống lại thực trạng số ca nhiễm Omicron đang gia tăng, dù rằng việc phong tỏa chỉ trong một thời kì ngắn. Dự kiến trong mai sau sẽ còn có nhiều vụ phong tỏa hơn nữa, bởi các nhà chức trách Trung Quốc có vẻ có ý định duy trì các hạn chế nghiêm nhặt để chống Covid-19.
"Trung Quốc khó có thể từ chính sách Zero Covid của mình trong thời gian tới, bất chấp những thách thức từ làn sóng lây truyền virus Omicron quy mô lớn", các nhà phân tích của Bank of America nhận định.
Trong khi người dân Thượng Hải vật lộn với số ca nhiễm virus Covid-19 gia tăng và bị giảm hoặc không có lượng do toàn thành thị đóng cửa thì nền kinh tế toàn cầu đang chứng kiến những tác động mạnh đối với mọi thứ, từ giá hàng hóa đến sản xuất tàu điện.
Giá dầu giảm
Giá dầu giảm tới 8% vào thứ Hai (28/3) sau khi tin về việc Thượng Hải phong tỏa làm dấy lên lo ngại nhu cầu dầu của Trung Quốc sẽ giảm. Đây là nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới.
khuynh hướng giảm kéo dài sang thứ Ba (29/3), với giá dầu Brent lúc chấm dứt ngày 29/3 theo giờ Việt Nam giảm tiếp 3% xuống 109,61 USD/thùng, trong khi dầu ngọt nhẹ Mỹ giảm 2,8% xuống 103,01 USD.
Việc giá dầu giảm mang lại một tí tâm lý nhẹ nhõm cho người tiêu dùng trong bối cảnh giá xăng của Mỹ đang ở gần mức cao kỷ lục. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo khuynh hướng giảm giá ngày nay có thể chỉ tồn tại trong thời kì ngắn.
Giá dầu Brent trong 6 tháng qua.
Ipek Ozkardeskaya, nhà phân tách cấp cao thuộc ngân hàng trực tuyến Swissquote cho biết: "Các biện pháp giãn cách/phong tỏa mới chống Covid-19 (ở Trung Quốc) Dự kiến sẽ là ‘khúc cua ngắn hạn trên con đường (giá tăng) dài hạn", "Tác động của việc Thượng Hải gừng hoạt động đối với nhu cầu dầu trung hạn vững chắc sẽ chỉ ở mức hạn chế, trong khi những lo ngại về nguồn cung thắt chặt - vốn được khuếch đại bởi bao tay ở Saudi Arabia với phiến quân Houthi - sẽ khiến giá dầu tiếp tục bị đẩy lên".
Mark Haefele, Giám đốc đầu tư của UBS Global Wealth Management, cũng cho biết ông tin rằng giá dầu sẽ tiếp kiến tăng cao khi Trung Quốc làm tất cả những gì có thể để giảm thiểu tác động kinh tế từ việc phong tỏa và thị trường toàn cầu đang núm lùng nguồn cung thay thế dầu của Nga.
"Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine, các lệnh trừng trị và gián đoạn nguồn cung đã khiến thị trường dầu nóng lên. Theo quan điểm của chúng tôi, Nga là một nhà sản xuất năng lượng quan trọng mà các nước khác chẳng thể dễ dàng thay thế", ông Haefele viết, và thêm rằng: "Trong khi các thị trường đón nhận thông tin này (Thượng Hải đóng cửa) một cách tiêu cực, thì khả năng phục hồi (nhu cầu dầu) vẫn có thể xảy ra nếu các hạn chế diễn ra trong thời kì ngắn và nhanh chóng tỏ ra hiệu quả. Rủi ro đối với giá hàng hóa vẫn nghiêng về phía tăng cho đến thời khắc hiện tại. "
Các nhà máy ngừng hoạt động, thực hiện hệ thống "vòng tròn khép kín"
Một số nhà máy ở Thượng Hải đã bị đóng cửa trợ thì do thành thị giãn cách, nhưng các nhà chức trách đã núm khôn xiết để ngăn chặn sự đình trệ sản xuất bằng cách thiết lập các hệ thống "khép kín" cho phép một số nhà máy vẫn mở cửa miễn là hạn chế số lượng công nhân và tuân các quy trình xét nghiệm Covid-19.
Tuy nhiên, cơ sở khổng lồ ở Thượng Hải của Tesla hôm 28/3 đã buộc phải tạm dừng dây chuyền lắp ráp theo đề nghị của nhà chức trách và có thể sẽ vẫn đóng cửa cho đến hết thứ Năm, dẫn đến việc trợ thì mất sản lượng khoảng 2.000 xe hàng ngày của nhà máy.
Nhưng các công ty như GM và Volkswagen sẽ đấu vận hành các nhà máy ở Thượng Hải, trong khi nhà cung cấp iPhone Pegatron và nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc - Semiconductor Manufacturing International - cũng có thể duy trì hoạt động của các nhà máy.
Bank of America cho biết tác động đối với ngành sản xuất có thể "có thể kiểm soát được" nếu các đợt ngừng hoạt động diễn ra trong thời gian ngắn và không lan rộng khắp tổ quốc, nhưng thiệt hại đối với lĩnh vực dịch vụ và tiêu dùng của người tiêu dùng của Trung Quốc có thể lớn hơn thế.
Các nhà phân tích của Bank of America viết: "Kể cả dịch Covid-19 tái bùng phát lẻ tẻ ở một số nơi và diễn ra trong thời kì ngắn, Covid vẫn có thể gây ra những cú sốc đáng chú ý cho tiêu dùng và tiếp kiến đè nặng lên niềm tin của người tiêu dùng trong nhiều tháng sau khi làn sóng Covid lắng xuống".
Cơn ác mộng của ngành hậu cần
Việc Thượng Hải phong tỏa đã gây sức ép đáng kể lên các chuỗi cung ứng và hoạt động hậu cần xung quanh thị thành.
Hãng tải biển Đan Mạch Maersk cho biết việc Thượng Hải phong tỏa có thể khiến 30% họat động tải trên toàn cầu bị ảnh hưởng nghiêm trọng 30%
Trong khi các cảng của Thượng Hải và sân bay Phố Đông vẫn mở cửa kể cả trong thời đoạn phong tỏa, những người tài xế tải ở quanh Thượng Hải đang gặp khó khăn, thậm chí chẳng thể đảm bảo là các chuyến chở hàng có thể được dỡ hàng. Cơn ác mộng của ngành hậu cần ở đô thị Thượng Hải thực sự đang diễn ra.
Thomas Gronen, người đảm nhận khu vực Trung Quốc của Fibs Logistics, cho biết: "Gần như chẳng thể thực hành việc vận tải đến và đi từ các cảng của thị thành cũng như đến sân bay Quốc tế Phố Đông - phi trường hàng hóa hàng đầu Trung Quốc".
Nhà cung cấp dịch vụ hậu cần Woodlands Group có trụ sở tại Vương quốc Anh hôm 29/3 cho hay: "Đã có sự ngắt quãng đáng kể đối với hoạt động chuyên chở của xe tải… khiến một đa số hàng hóa sẵn sàng bốc dỡ ngày bữa nay không thể được vận chuyển đến cảng".
Các công ty hậu cần đang chuyển sang cảng Ninh Ba gần đó hoặc thậm chí là cảng Thanh Đảo xa hơn, cầm ngăn chặn sự hỗn loạn chuỗi cung ứng xung quanh Thượng Hải. Tuy nhiên, người tiêu dùng trên toàn thế giới có thể sẽ cảm thấy tác động của sự hỗn loạn chuỗi cung ứng của Thượng Hải.
Song cũng nên nhớ rằng Trung Quốc có thể hạn chế thiệt hại đối với chuỗi cung ứng nếu việc ngừng hoạt động không kéo dài trong vài tuần tới, theo nhân định của Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng của Greater China tại Australia & New Zealand Banking Group.
Tham khảo: Fortune
Vũ Ngọc Diệp
Theo Nhịp sống kinh tế